Toekomstbestendig boombeheer “Meer Boom” in gemeente Venlo
Klimaatverandering voelen we allemaal. Is het niet door de extreme warmte of droogte, dan wel door de vele regen en mogelijke wateroverlast. Om hier iets aan te doen zetten veel gemeenten in op vergroening. Meer groen, in de vorm van met name bomen, biedt een oplossing.
Dweilen met de kraan open
In de gemeente Venlo beheren we ruim 60.000 laan- en parkbomen. Net als in veel andere steden zijn deze bomen niet allemaal even goed gegroeid. Bomen staan vaak in de bestrating. Dit is geen goede natuurlijke groeiplaats. Hierdoor kunnen ook knelpunten ontstaan in het beheer. Als gevolg van de klimaatverandering krijgen bomen het steeds lastiger om in de stedelijke omgeving te groeien. Langdurige droogte of juist extreme neerslag, maar ook te weinig voeding of zuurstof die bij de wortels kan komen, leiden ertoe dat een boom niet goed kan groeien en in het ergste geval ook kan afsterven.
“Meer boom” in plaats van “meer bomen”
Gemeente Venlo heeft in de afgelopen winterperiode ongeveer 300 slechte en gevaarlijke bomen weggehaald. Ruim het dubbele aantal nieuwe bomen is aangeplant. Maar met alleen maar extra bomen planten ontstaat er nog geen kwalitatief boombeheer. Bij het verbeteren van de leefomgeving gaat het niet alleen om het aantal bomen, maar om de groene massa. Eén gezonde grote boom heeft namelijk een veel groter effect dan meer dan twintig kleine boompjes. Een duurzame oplossing zit dus vooral in hoe en waar nieuwe bomen worden aangeplant.
Om bomen groter te laten groeien en daardoor meer groene massa (boomkroonvolume) te laten ontwikkelen, besteden we aandacht aan een goede groeiplaats. Als ergens een boom is doodgegaan betekent dit dat er niet altijd weer op dezelfde plaats een nieuwe boom kan worden aangeplant. Dit kan alleen als er een goede groeiplaats te maken is. In het verleden zijn op bepaalde plaatsen bomen te dicht op elkaar geplant. Om een gezonde uitgroei van de bomen mogelijk te maken door voldoende ruimte, licht, lucht en voeding kan het ook betekenen dat het daarvoor wel eens nodig is om bomen te verwijderen.
Goede groeiplaats is een duurzame investering
Een goede groeiplaats, met voldoende ruimte boven de grond en voldoende ruimte, voeding, lucht en water onder de grond, is noodzakelijk. Het duurt 30 jaar voordat bomen in een goede groeiplaats zodanig zijn uitgegroeid dat deze pas echt iets voor de omgeving gaan betekenen. Zoals op onderstaande afbeelding te zien is, ontwikkelt een boom pas echt veel massa (boomkroonvolume) vanaf 30 jaar. Toch is een groot gedeelte van onze bomen achtergebleven in de groei. De gemiddelde leeftijd van een boom in Venlo is nu maar ongeveer 40 jaar, terwijl een boom gemakkelijk twee keer zou oud kan worden. Hiermee is de volledige waarde van onze bomen dus niet goed benut en is de investering uit het verleden niet duurzaam geweest.
Toekomstbestendig boombeheer
Meten is weten! Meten doen we sinds 2023 aan de hand van het waarderingscijfer (W-cijfer). Dit is een meetinstrument dat in 2022 door het Norminstituut Bomen is ontwikkeld. Dit cijfer wordt bepaald aan de hand van de groene massa (boomkroonvolume), de conditie, beheerbaarheid en toekomstverwachting van een boom. Zo weten we of de boom goed groeit, deze groei nog te verbeteren is of dat de condities helaas te slecht zijn en het misschien beter is om te investeren in nieuwe bomen. Daarmee hebben we de bomen in beeld die het goed doen. Het is van belang deze goed te blijven beheren en beschermen om deze voor de toekomst te behouden.
Bomen planten doen we vooral voor onze kinderen
Het toepassen van het waarderingscijfer (W-cijfer) verbetert ons boombeheer. Het helpt ons bij het behoud van de waardevolle bomen en het op de juiste wijze te investeren in bomen voor de toekomst. Door de groene massa in de stad te laten groeien, laten we een groene leefbare stad achter voor de volgende generatie.