Opvang asielzoekers Klooster Bethanië

Bethanië
In mei 2024 maakte de gemeente Venlo bekend dat het COA een opvang voor in totaal 600 asielzoekers in klooster Bethanië wil realiseren. Het college van burgemeester en wethouders van gemeente Venlo staat positief tegenover dit initiatief. Er moet door het COA een vergunningenprocedure worden doorlopen om de bestemming te wijzigen en de benodigde verbouwing van het klooster te kunnen doen.

Informatie & Overleg

COA heeft een formele aanvraag ingediend bij de gemeente Venlo om een asielzoekerscentrum (AZC) in klooster Bethanië te realiseren. Het college staat positief tegenover dit initiatief, maar er moet nog een juridische/planologische procedure worden doorlopen om af te wijken van het bestemmingplan/omgevingsplan. Daarnaast zullen COA en gemeente in een bestuursovereenkomst afspraken maken over voorwaarden voor de realisatie van een opvanglocatie.

De opstart van een nieuw azc is een complex proces waarbij veel stappen noodzakelijk zijn en waarbij veel partijen betrokken zijn. In mei vond er een informatiebijeenkomst plaats waarbij gemeente en COA de aanwezigen informeerden. De aanwezige bewoners hadden uiteenlopende vragen en niet op alle vragen kon meteen een antwoord gegeven worden. Dat heeft te maken met het feit dat procedures nog in gang moeten worden gezet. Na deze bijeenkomst is een klankbordgroep ingesteld, een afvaardiging van betrokken en kritische omwonenden. Deze klankbordgroep is maandelijks, onder voorzitterschap van de gemeente Venlo, bij elkaar gekomen. Centrale vraag: wat is er nodig om een opvangcentrum op een goede manier te laten in de wijk? 

Inmiddels is het klooster Bethanië in oktober aan het COA in eigendom overgedragen. Gemeente en COA zijn samen in overleg over de precieze afspraken die gemaakt moeten worden rondom het azc.Dit krijgt zijn vertaling in een bestuursovereenkomst, waarin alle afspraken tussen gemeente en COA worden vastgelegd. Samen zijn gemeente en COA maandelijks in gesprek met de leden van de klankbordgroep over de zaken die betrekking hebben op het azc en de omgeving. 

Opvangplaatsen nodig 

De gemeente Venlo heeft niet alleen de maatschappelijke verantwoordelijkheid, maar ook de wettelijke plicht om bij te dragen aan het realiseren van voldoende opvangplekken voor asielzoekers. Het college van B&W heeft daarom een positieve houding aangenomen. De gemeente Venlo heeft in het kader van de spreidingswet een opdracht om 489 asielzoekers te huisvesten. De aanvraag van COA om een AZC te realiseren in klooster Bethanië helpt om dit doel te realiseren.

Informatiebijeenkomst op 7 mei 2024 

Direct omwonenden en directe belanghebbende zijn uitgenodigd voor een eerste informatiesessie op 7 mei. De gemeente heeft uitgelegd wat dit voor de bezoekers en de gemeente Venlo betekent. Ook heeft de gemeente toegelicht welke procedures gevolgd moeten worden om de opvang mogelijk te maken. Het COA heeft de plannen voor de locatie toegelicht en uitgelegd hoe de opvang asielzoekers werkt.

Omdat gemeente en COA draagvlak in de omgeving én de stad belangrijk vinden, zullen we ervoor zorgen dat de directe omgeving en inwoners betrokken worden bij het verdere proces. Tijdens de bijeenkomst gaven inwoners aan in gesprek te willen gaan over de ontwikkeling van de wijk en directe omgeving.

Klankbordgroep

De gemeente Venlo vindt de betrokkenheid vanuit de omgeving belangrijk. In de komende weken wordt een klankbordgroep geformeerd, die betrokken gaat worden bij de ontwikkeling van de opvanglocatie. Het wijkoverleg Venlo-Oost en de al bestaande klankbordgroep Venlo-Oost zullen hierin betrokken worden. Wilt u als direct omwonende en wijkbewoner meedenken en meepraten hierover? Stuur dan een mail naar projectbethanie@venlo.nl.

Planning

In de komende periode worden een aantal stappen gezet.

  • Alle afspraken tussen COA en gemeente Venlo worden vastgelegd in een bestuursovereenkomst. Deze bestuursovereenkomst wordt ter consultatie aan de gemeenteraad voorgelegd. 
  • COA en gemeente Venlo geven een vervolg aan de eerste informatiebijeenkomst voor omwonenden. In groepen van maximaal 30 mensen gaan we het gesprek aan met alle omwonenden die vragen hebben, ideeën en suggesties hebben en vooral ook op de hoogte willen worden gebracht van de stappen die gezet zijn en worden. 
  • Om te komen tot het azc is een omgevingsvergunning noodzakelijk. Om die aanvraag voor te bereiden organiseert het COA omgevingsgesprekken met de naaste omgeving. Dat staat op de planning voor begin 2025

Vragen 

Heeft u vragen over dit onderwerp? Stel uw vraag via projectbethanie@venlo.nl. U kunt een vraag stellen, maar ook een terugbelverzoek doorgeven.

De locatie

Er is in heel Nederland een groot tekort aan opvangplekken voor asielzoekers. De gemeente vindt het belangrijk om te helpen bij goede en humane opvang voor mensen die bescherming zoeken. De nog steeds geldende spreidingswet legt alle gemeenten op mee te werken aan het bieden van voldoende opvangplekken. Voor Venlo betekent dat dat we op dit moment minimaal 489 opvangplekken moeten bieden. We nemen daarin als gemeente onze verantwoordelijkheid.

Door de omvang en duur van de locatie kan het COA een opvanglocatie realiseren met alle benodigde faciliteiten voor bewoners zoals kookgelegenheden, recreatieruimten en aanbieden van activiteiten. Dit zorgt voor stabiliteit, rust en voorspelbaarheid voor bewoners en omgeving.

Het COA ziet in klooster Bethanië een goede locatie om een opvanglocatie te realiseren met alle faciliteiten die nodig zijn.

Het COA heeft de locatie aangekocht en het college van burgemeester en wethouders is in principe bereid onder voorwaarden medewerking te verlenen voor het realiseren van een opvanglocatie voor asielzoekers op de locatie van Klooster Bethanië. Dit besluit van de gemeente is op 7 mei 2024 gecommuniceerd. De locatie kan door het COA pas definitief gebruikt worden voor opvang van asielzoekers als de bestuursovereenkomst en bijbehorende werkafspraken is gesloten én de omgevingsvergunning is verleend.

Voor het realiseren van de opvanglocatie is een omgevingsvergunning nodig. De aanvraag is nog niet ingediend door het COA bij de gemeente. Is de omgevingsvergunning verleend dan kunt u hiertegen bezwaar aantekenen of beroep instellen. Zodra de precieze datum bekend is, zetten wij die op deze pagina. U heeft dan 6 weken de tijd om bezwaar te maken. Meer informatie over bezwaar vindt u op: Kan ik bezwaar maken tegen de bouwplannen of omgevingsvergunning van mijn buren? | Rijksoverheid.nl

COA is de instantie die in Nederland zorgt voor opvang van asielzoekers en de huisvesting daarvoor organiseert en regelt. Tot het moment van het indienen van een formeel verzoek bij de gemeente is COA in gesprek met de eigenaar van de locatie over de mogelijke aankoop van de locatie. Zolang er geen helderheid is of die gesprekken tot een concreet plan leiden en tot een formeel verzoek aan de gemeente, is het niet aan de gemeente om eventuele plannen openbaar te maken. Dat zou voorbarig zijn.

Na het principebesluit van het college van burgemeester en wethouders zijn omwonenden en ondernemers uit de directe omgeving geïnformeerd. De buurt betrekken wij via een klankbordgroep in het verdere proces.

COA maakt een keuze in de locatie die zij willen gebruiken en voorleggen aan de gemeente voor de opvang van asielzoekers. In de aanvullende werkafspraken van de bestuursovereenkomst worden er afspraken gemaakt tussen COA, politie en gemeente over het beheer en de beveiliging van de opvanglocatie.

In elke wijk of buurt zijn of leven er bezwaren tegen opvanglocaties. Draagvlak vooraf meten is daarom moeilijk en ook niet meegenomen in de afweging.

Er zijn eerder plannen gepresenteerd door een initiatiefnemer om huisvesting voor 350 arbeidsmigranten te realiseren. Daarvan is door het college uitgesproken dat dit in combinatie met een opvang voor asielzoekers niet gewenst is.

De gemeente heeft een gebiedsanalyse gemaakt en werkt van daaruit aan een ruimtelijk kader voor de ontwikkeling van Venlo-Noord. Dit is een lange termijn aanpak om te komen tot ruimtelijke ontwikkelingen in dit gebied. Het proces om te komen tot het ruimtelijk kader is dit jaar opgestart en zal in 2025 meer concreet worden. Betrokkenheid van inwoners en belanghebbenden is daarin van belang en dat zal ook georganiseerd worden

Het COA draagt de kosten voor de opvang.

Vergunning

Voor deze realisatie van een opvang voor asielzoekers in Klooster Bethanië is een omgevingsvergunning nodig ten behoeve van een ‘buitenplanse omgevingsactiviteit’. Afgekort is dit een bopa-procedure en bopa-vergunning. Het indienen van de aanvraag is aan initiatiefnemer COA. Als er een besluit over de vergunning is genomen dan wordt dit gepubliceerd. Tegen dit besluit kunt u bezwaar maken.

Meer informatie over bezwaar vindt u op: Kan ik bezwaar maken tegen de bouwplannen of omgevingsvergunning van mijn buren? | Rijksoverheid.nl

Volgens de Nederlandse wet kan uitsluitend een belanghebbende bezwaar tegen een besluit maken. Onder een belanghebbende wordt verstaan: degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. Het gaat hierbij dan om een voldoende objectief en actueel, eigen en persoonlijk belang dat rechtstreeks moet zijn betrokken bij het bestreden besluit. Daarnaast moet er sprake zijn van gevolgen van betekenis. Naast de afstand tot de ontwikkellocatie en het zicht op de ontwikkellocatie moet dus ook sprake zijn van een persoonlijk belang en moet er sprake zijn van gevolgen van betekenis.

Locatie

De opvang wordt gerealiseerd in het Klooster Bethanië. Het gaat om het kloostergebouw en omliggend terrein. De ingang van het terrein is gelegen aan de Beckersweg.

Naar verwachting gaat de opvanglocatie in 2025 de eerste asielzoekers opvangen.

COA is voornemens deze locatie blijvend in gebruik te nemen als opvang voor asielzoekers. In een bestuursovereenkomst tussen COA en gemeente Venlo worden afspraken vastgelegd. Deze afspraken worden periodiek geëvalueerd en niet naleven van de vastgelegde afspraken kan leiden tot tussentijdse ontbinding van de bestuursovereenkomst.

Voor de opvang wordt het Klooster Bethanië verbouwd. De exacte plannen daartoe worden op dit moment door COA gemaakt en zijn de basis voor de aanvraag omgevingsvergunning.

Bewoners

Het COA heeft de gemeente verzocht om maximaal 600 asielzoekers op te vangen op deze locatie. Van deze 600 asielzoekers kunnen er maximaal 50 alleenstaande minderjarige vreemdelingen opgevangen worden op de locatie.

De bewoners zijn allemaal asielzoekers met een in gang gezette asielaanvraag die kansrijk te benoemen is. Op het moment dat een asielzoeker de aanvraagprocedure heeft doorlopen en een verblijfsvergunning krijgt (en daarmee statushouder wordt) kan het zijn dat hij/zij als statushouder tijdelijk in de opvanglocatie verblijft totdat er een andere woonruimte beschikbaar is.

Nee. Op deze locatie wordt alleen het maximale aantal van 600 asielzoekers opgevangen. Dit leggen wij vast in een bestuursovereenkomst.

Ja. Er worden maximaal 50 alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv's) opgevangen in deze locatie.

Op het moment dat een asielzoeker de aanvraagprocedure heeft doorlopen en een verblijfsvergunning krijgt (en daarmee statushouder wordt) kan het zijn dat hij/zij als statushouder in de opvanglocatie verblijft totdat er een andere woonruimte beschikbaar is.

Dat hangt ervan af hoelang hun vergunningsaanvraag duurt. Gemiddeld verblijven mensen 1,5 tot 2 jaar in de opvanglocatie.

Met het COA spreken we af dat mensen die een vergunning krijgen en inmiddels door werk of opleiding een binding hebben met Venlo, zoveel mogelijk in Venlo blijven wonen. Statushouders worden door COA ‘gekoppeld’ aan een gemeente. Dat hoeft niet altijd de gemeente te zijn van het AZC waar zij verblijven. De mensen die geen vergunning krijgen, moeten Nederland verlaten.

Beheer & begeleiding

COA is eindverantwoordelijk voor deze locatie. COA werkt in het beheer en de begeleiding voor deze opvanglocatie samen met lokale partners, zoals Vluchtelingenwerk, onderwijspartners en de gemeente Venlo. Over het beheer, leefbaarheid, begeleiding en veiligheid zowel op als om de opvanglocatie worden afspraken tussen gemeente Venlo en COA gemaakt. Die afspraken worden vastgelegd in een bestuursovereenkomst.

We hebben tot nu toe nauwelijks negatieve ervaringen met de opvang van asielzoekers in onze gemeente. We maken duidelijke afspraken over beheer en begeleiding. Ook zijn er leefregels voor de bewoners op en buiten de locatie. Eventuele overlastmeldingen van politie, toezicht en handhaving en andere partijen worden gedeeld in het omwonendenoverleg, dat vanaf de opening van de opvanglocatie wordt ingesteld.

De Gezondheidszorg Asielzoekers (GZA) regelt de gezondheidszorg op de opvanglocatie en zorgt ervoor dat er meerdere keren per week een huisarts aanwezig is op de locatie.

Voor de bewoners van deze locatie wordt door COA een dagbestedingsprogramma georganiseerd, gericht op zo snel mogelijke inburgering van de vluchtelingen. Als gemeente zetten we in op taalonderwijs, het leren van de Nederlandse cultuur en begeleiding naar werk.

De volwassenen volgen overdag taalles en er worden activiteiten aangeboden gericht op de integratie in de de Nederlandse samenleving. Daarnaast kunnen zij vrijwilligerswerk doen op en buiten de locatie. Voor de kinderen wordt onderwijs verzorgd. Doel is dat de vluchtelingen dusdanig integreren in de samenleving dat ze in ons land kunnen wonen, werken, studeren, etc. op het moment dat ze een verblijfsvergunning krijgen.

Een asielzoeker mag in Nederland werken. De asielaanvraag moet dan wel minstens 6 maanden in behandeling zijn. Statushouders, die een vergunning hebben om in Nederland te blijven, hebben dezelfde rechten en plichten als Nederlanders. Zij mogen dus werken.

De kinderen van deze opvanglocatie gaan in principe zo veel mogelijk naar bestaande scholen in Venlo. Op dit moment wordt bezien hoe dat georganiseerd kan worden.

Contact

Heeft u een vraag over deze opvanglocatie? Mail dan met bethanie@venlo.nl.

De gemeente en COA zijn in gesprek met een klankbordgroep, bestaande uit direct omwonenden en belanghebbenden uit de wijk. De klankbordgroep bestaat uit maximaal 18 personen en is toegankelijk voor omwonenden of belanghebbenden uit de wijk. We hebben op dit moment voldoende vertegenwoordiging in de klankbordgroep.

Als de locatie open is, kunt u uzelf aanmelden als vrijwilliger. Tegen die tijd geven we daar meer informatie over.